Kieliszki do wina – jak wybrać te odpowiednie?

Zorganizowałaś kolację we włoskim stylu, przygotowałaś menu, zdobyłaś potrzebne składniki, dobrałaś właściwe wino a teraz nakrywasz stół dla Twoich gości…

…ale jakie kieliszki do wina należy użyć?

No właśnie, musisz wiedzieć, że nie wszystkie kieliszki pasują do każdego wina!

Odpowiednio dobrane szkło umożliwia pełne doświadczenie różnorodnych cech wina, które chcesz skosztować.  

W tym artykule przedstawię Ci różne rodzaje kieliszków do wina i doradzę, gdzie warto je zakupić.

Po części poruszaliśmy już ten temat w naszym przewodniku po winach, gdzie wyjaśniłem Ci, jak poprawnie otwiera się butelkę z winem i w jaki sposób możesz zbliżyć się do prawdziwej degustacji.

W poniższym artykule zajmę się tym tematem znacznie dogłębniej. Przeanalizuję w sposób bardzo szczegółowy, wszelkie kształty i rozmiary kieliszków oraz wytłumaczę Ci, jak dobierać je do win.

Kieliszki do wina – szklane czy kryształowe?

Kieliszki do wina produkowane są zazwyczaj z tych dwóch materiałów: szkła i kryształu.

Jaka jest różnica?

Szkło jest na pewno bardziej wytrzymałe i ja osobiście w moim domu używam kieliszków szklanych, ponieważ chcę zmniejszyć ryzyko ich stłuczenia…  Gdy jednak piję bardzo kosztowne wino albo zamierzam przeprowadzić degustację, wolę korzystać z kieliszków kryształowych.

Generalnie, kryształ jest bardziej odpowiedni do degustacji, nie tylko ze względu na czynnik estetyczny, ale to właśnie dzięki swojej przejrzystości i połyskowi, materiał ten ułatwia prawidłową analizę wzrokową wina.

By kieliszki do wina były błyszczące, radzę Ci myć je zawsze ręcznie w ciepłej wodzie, bez dodatku detergentu – ewentualnie możesz użyć neutralnego mydła Marsiglia. Unikaj ich mycia w zmywarce, ponieważ mogłaby potłuc twoje kieliszki do wina lub nawet je zniszczyć, np. powodując zarysowania lub bruzdy.

Ponadto środki czyszczące szkodzą gładkim  ścianom kieliszka, co może utrudniać uzyskanie tzw. łez na ich powierzchni czy efektu perlage, czyli bąbelków dwutlenku węgla, charakterystycznych dla win musujących.

(od tłum.: pot. szampanów).

Przodek kieliszków do wina – taste-vin

Jakiś czas temu do degustacji wina, szczególnie wśród sommelierów, używano przyrządu o nazwie taste-vin (od tłum.: z ang. smak wina).

By umożliwić poprawny chwyt tej srebrnej “filiżanki”, została ona wyposażona w niewielki uchwyt w kształcie pierścienia, na którym znajduje się podpórka pod palec.

Wewnątrz taste-vin mieści się 8 dużych, wklęsłych części, które kiedyś służyły do oceny wzrokowej win czerwonych, natomiast z drugiej strony znajdowały się „nerwy”, wykorzystywane przy winach białych. Widoczna na środku wypukła bańka, wskazywała maksymalną pojemność wina, które można było wlać do taste-vin.

Dziś, jak wspominałem, nie używa się już taste-vin, ale stał się on częścią oficjalnego stroju włoskich sommelierów 😉

Kieliszki do białego wina.

Kształt kieliszka i jego czaszy znaczącą wpływa na zdolności wyczuwania zapachów i smaków wina.

Każde wino, jak już Ci mówiłem, powinno być podawane w szkle, które bardziej niż inne będzie w stanie wydobyć walory danego alkoholowego płynu.

Młode, delikatne wino, dość kwaśne, białe czy różowe, o owocowym lub kwiatowym aromacie, powinno się podawać w niezbyt szerokim kieliszku tak, by móc całkowicie uchronić wrażenia zapachowe. Do ich podawania można używać także kieliszków do wina w kształcie tulipana.

Jeśli natomiast białe wino jest bardziej aromatyczne i złożone, czasza kieliszka powinna być szersza, o lekko wydłużonym kształcie.

Tutaj możesz znaleźć kieliszki do białego wina.

 

Jeśli mowa o winach musujących i szampanach, kieliszek na bąbelki znajdziesz tutaj. Powodem ich wydłużonej formy jest chęć uwypuklenia efektu perlage – łańcucha bąbelków, który tworzy się w kieliszku.

Kieliszki do wina czerwonego.

Kieliszki do wina czerwonego mają jeszcze szerszy kielich, a wszystko po to, by umożliwić prawidłowe utlenianie się wina i doskonałe uwalnianie jego aromatów.

Wraz ze wzrostem złożoności wina, czyli jego charakteru i bogactwa smaków oraz zapachów, czasza odgrywa coraz ważniejszą rolę i powinna zachęcać do otwarcia butelki.

W taki oto sposób, jak możesz też przekonać się zerkając na poniższe zdjęcie, dochodzimy do kieliszków o dużych rozmiarach, które nadają się znakomicie do win czerwonych, także tych złożonych i o długim starzeniu się.

Długie starzenie się oznacza, że wino przeleżało w beczkach kilka lat zanim trafiło do butelek. Dzięki temu mogło nabrać zróżnicowanych cech, a następnie obdarować nas tak cennymi doświadczeniami zapachowymi i smakowymi. Wina takie wymagają dłuższego utleniania, by móc w pełni uwolnić wszystkie swoje właściwości.

Tutaj możesz znaleźć kieliszki do wina czerwonego.

Kieliszki do wina słodkiego.

Jako uwieńczenie deseru albo wino “do pogaduszek”, powinieneś mieć zawsze pod ręką wino słodkie typu passito (dosł. rodzynkowe) lub likierowe.

Te wina mają bursztynowy kolor i delikatny zapach. W smaku są aksamitne, a te cechy razem wzięte, powinny nasunąć Ci myśl, że do ich właściwej degustacji potrzebne są dość małe kieliszki. A to także dlatego, że zazwyczaj podaje się niewielką ilość tego rodzaju wina, między innymi z powodu wysokiej zawartości alkoholu.

Przykładem takich win są Cognac (koniak), l’Armagnac (armaniak) i Brandy. Kieliszek, w jakim kosztuje się tego typu wina, nosi nazwę “napoleon” i ma kształt idealnie wpasowujący się w lekko otwartą dłoń. Dzięki powolnemu “huśtaniu” kieliszka przylegająca do szkła dłoń rozgrzewa płyn i uwalnia aromat alkoholu.

Wreszcie Whisky – podaje się je w tzn.“tumbler basso” i jest to jedyny rodzaj kieliszków do wina bez nóżki. Whisky zazwyczaj popija się z lodem lub sodą, tak jak na amerykańskich filmach.

Zasady degustacji – do jakiej wysokości napełnić kieliszek?

Gdy już wybrałeś kieliszek odpowiedni do degustacji, musisz przestrzegać kilku zasad, które pozwolą Ci osiągnąć perfekcyjne doświadczenia smakowe.

Przede wszystkim kieliszki do wina nie należy napełniać po sam brzeg, z dwóch powodów.

1. Jest to uznawane za nieeleganckie
2. Nie pozwala to na swobodne obracanie kieliszkiem – jest to ważne, ponieważ cząsteczki zapachowe zostają uwięzione w płynie i nie mogą uwolnić swoich aromatów.

Zatem z reguły młode wino nie powinno przekraczać 2/3 lub połowy kieliszka, podczas gdy wino średnio dojrzałe powinno sięgać maksymalnie 1/4 lub 1/3 lampki.

Szlachetne wina o długim dojrzewaniu powinny zajmować maksymalnie 1/6 lub 1/7 wysokości naczynia, biorąc pod uwagę także rozmiar samego kieliszka, który w przypadku takiego wina jest większy w porównaniu z innymi.

Natomiast w przypadku win musujących (tzn. szampanów), używa się kieliszka flute, który powinien być napełniony do 4/5 wysokości. W ten sposób bąbelki wznoszą się ku górze w kierunku nosa, dzięki wąskiej czasze naczynia.

Zdradzę Ci jeszcze taką zabawną ciekawostkę. W przeszłości prawdziwego szampana podawano w kielichach, których dziś używa się jedynie do aromatycznych słodkich szampanów. A to dlatego, że Champagne narodził się jako wino słodkie i przez lata był łączony jedynie z deserami, zanim przekształcił się w tak cenne wino wytrawne.

Jeśli podobał Ci się ten artykuł, udostępnij go znajomym na Twoim internetowym profilu – naszym celem jest zarażenie pasją do wina – całą Polskę! Pomóż nam to zrobić:-)

Zapraszamy również do innych artykułów, które mogłyby Ciebie zainteresować:
1. Przewodnik po różnych rodzajach win.
2. Wszystko o degustacji wina, dla początkujących.
3. Opisuję włoskie białe wina z regionu Veneto.
4. Opisuję 4 najlepsze czerwone wina północnych Włoch.
5. Odpowiadam na pytanie, dlaczego warto wybierać włoskie wino.
6. Aperitivo – co to jest i dlaczego włosi tak bardzo kochają ten zwyczaj.

Autor: Lorenzo Venanzi

Tłumaczenie: Justyna Zacharska