Jakie są rodzaje win? Jakie są stosowane kryteria klasyfikacji? I co to właściwie znaczy: znać się na winach?
O winach można mówić bez końca, jeśli dysponuje się odpowiednio szeroką wiedzą. Nie każdy jednak jest urodzonym sommelierem, ale dla ogólnego obycia chcielibyśmy choć trochę ogarniać temat win.
Na naszym blogu pojawiło się już kilka artykułów skoncentrowanych na winach z określonych regionów Włoch. Ten wpis natomiast będzie miał formę krótkiego, podstawowego przewodnika dla kompletnych laików, dzięki któremu będą oni mogli postawić swoje pierwsze kroki w świecie win.
Co to znaczy znać się na winach?
Wszyscy wiedzą, czym jest wino i potrafią rozpoznać niektóre makro-kategorie win dostępne na rynku np.: białe, czerwone, różowe… W gruncie rzeczy wystarczy udać się do specjalistycznego sklepu i można uzyskać kompletną informację na temat asortymentu.
Może jednak się zdarzyć, nawet wielkiemu wielbicielowi wina, mieć wątpliwości co do tego, jaki rodzaj wina najlepiej połączyć z jakim posiłkiem, a także jakie wino najlepiej pasuje do danej sytuacji czy spotkania, na które właśnie się wybieramy.
W końcu, znać się na winach, to mieć szeroką wiedzę o ich rodzajach, konkretnych rocznikach, sposobach podania, ale i walorach smakowych i zapachowych.
Na pewno masz teraz przed oczami eksperta, który wkłada nos do kieliszka i opowiada długie historie na temat bukietu, które dla przeciętnego konsumenta są czarną magią 😉
Aby rozwiać różne wątpliwości, przygotowałem ten krótki poradnik. Musisz jednak pamiętać, że każda z tych kategorii dzieli się na dziesiątki podkategorii, także bardzo różniących się między sobą.
Temat jest bardzo rozległy i niemożliwy do wyczerpania w krótkim poradniku, ale mimo to prezentuję kilka podstaw, które koniecznie musisz znać!
Rodzaje win: podział podstawowy
Zacznijmy od najbardziej podstawowego podziału, który często odzwierciedlają półki sklepowe. Poniżej znajdziesz najważniejsze informacje na temat wina białego, czerwonego, różowego, musującego i tzw. passito.
Wino białe
Zazwyczaj białe wino doskonale łączy się z rybą, owocami morza, świeżymi serami i kurczakiem. Na poziomie smaku można mówić o lekkim i owocowym aromacie.

Można je smakować zarówno w czasie kolacji z przyjaciółmi, jak i wtedy, gdy masz ochotę napić się czegoś chłodnego o piątej po południu. Generalnie zaleca się przechowywanie tego typu wina w lodówce i serwowanie schłodzonego.
Zachęcam cię również do przeczytania oddzielnego wpisu poświęconego białym winom z regionu Veneto – znajdziesz go tutaj.
Przykładowe rodzaje: Gewürztraminer, Trebbiano, Pinot Grigio
Wino czerwone
Czerwone wino ma mocniejszy i bardziej wyrazisty smak niż wino białe. Na pewno zrobisz dobre wrażenie, jeśli na ważnym spotkaniu zdecydujesz się zamówić butelkę dobrego czerwonego wina.

Podobnie w sytuacji, gdy postanowisz poczęstować kieliszkiem wina swojego szefa, przy uroczystym obiedzie. Uważaj, by nie przesadzić!
Polecam podawać je razem z wieprzowiną, surową szynką i dojrzałymi serami. Zazwyczaj wino czerwone podaje się w temperaturze około 16-18° C, zatem nie trzymaj go w lodówce!
Przykładowe rodzaje: Chianti, Barolo, Sangiovese.
Wino różowe
Główną cechą charakterystyczną dla różowych win jest ich kolor, przypominający różowy lub jasnoczerwony. Ze smakowego punktu widzenia, można by umieścić je między świeżością win białych i zdecydowaniem win czerwonych.

Sycący talerz makaronu lub risotto z grzybami to dania, które najlepiej łączą się z tym winem.
Przykładowe rodzaje: Cerasuolo, LagreinRosè, Bardolino.
Wino passito
Z pewnością najbardziej wyjątkowe wino, jeśli chodzi o smak. Zazwyczaj dobrze łączy się z ciastami bez kremu i niewiele osób tak naprawdę je zna.

Twoi goście będą pozytywnie zaskoczeni, jeśli podasz dobre wino passito z ciastkami, słodyczami albo tartą z konfiturą jeżynową czy malinową.
Przykładowe rodzaje: Moscato, Amarone della Valpolicella, Vin Santo
Wino musujące (potocznie „szampan”)
I w końcu wielki finał: wino musujące. Mowa tu o winie gazowanym, o bardzo jasnym odcieniu żółtego. Wyróżnia się dwa jego rodzaje: wytrawne i słodkie.

Podczas włoskiego aperitivo nie może zabraknąć kieliszka wytrawnego wina musującego, którym zazwyczaj jest prosecco. Jest to wino bardzo eleganckie, o żywym smaku.
Kto je zna i pije, jest zapewne osobą, która ma swój styl, potrafi zaimponować i zainteresować każdego, kto znajduje się w jej lub jego pobliżu.
Natomiast słodkie wino musujące pije się przy deserach i ciastach, np. z ciastem czekoladowym lub sernikiem na zimno z truskawkami.
Polecam ci oddzielny wpis poświęcony włoskim winom musującym – znajdziesz go tutaj.
Przykładowe rodzaje: Franciacorta i Prosecco (wytrawne); Asti (słodkie)
Rodzaje win: inne klasyfikacje
Oczywiście, powyższa klasyfikacja jest bardzo skromna. Wina dzielone są według wielu innych kategorii – wystarczy spojrzeć na to, jak zorganizowane są regały w sklepach.
Na przykład podział geograficzny może wydawać się banalny, ale tak naprawdę dla wielu jest kluczowy, gdy mówimy o miłośnikach win włoskich, hiszpańskich, francuskich, czy bardziej szczegółowo, win danego regionu.
Dla przeciętnego smakosza istotnym kryterium jest słodycz. Mówimy najczęściej o winach wytrawnych, półwytrawnych, półsłodkich i słodkich, choć i te stopnie potrafią się dzielić na podkategorie.
Mamy też wina stołowe – podawane do posiłków, wina deserowe – podawane do deseru, a także wina likierowe, które są cięższe, bardziej aromatyczne i zwykle cechują się większą zawartością alkoholu. Do tego są jeszcze wina ziołowe, takie jak wermut, czy nawet wina lecznicze.
Dodatkowo wina opatrzone są różnymi certyfikatami jak DOC, DOCG, IGP (informacja o zastrzeżonym pochodzeniu), a także takimi dopiskami jak Riserva (albo Reserva), co oznacza wyższą jakość i dłuższe dojrzewanie.
Rodzaje wina: najpopularniejsze szczepy
Rozwijając poprzedni fragment, warto wspomnieć jeszcze o szczepach, czyli gatunku winorośli wykorzystywanej przy produkcji wina. Wino może powstać z jednego szczepu lub kilku. Oto najpopularniejsze z nich:
- Cabernet Sauvignon (czerwone)
- Pinot Noir (czerwone)
- Chardonnay (białe)
- Sangiovese (czerwone)
- Merlot (czerwone)
- Syrah (czerwone)
- Sauvignon Blanc (białe)
- Riesling (białe)
- Malbec (czerwone)
- Garnacha (czerwone)
- Tempranillo (czerwone)
Tak, jak już wspominałem, w świecie włoskich win istnieje wiele płaszczyzn i mnóstwo smaków, dla każdego podniebienia i na każdą okazję!
Ta dotycząca win, jest właściwie filozofią życia i nigdy nie przestaniemy dowiadywać się nowych rzeczy. Wręcz przeciwnie, im więcej będziesz wiedział na temat wina, tym bardziej ten świat będzie cię wciągał.
Jeśli jesteś ciekawy i chciałbyś także i ty dołączyć do tego fantastycznego świata, możesz zacząć od śledzenia naszego profilu na FB, Italia Po Polsku, gdzie znajdziesz dokładniejsze informacje na temat win z włoskich krain.
[…] Zacznij od naszego przewodnika po degustacji wina lub poczytaj więcej informacji na temat różnych rodzajów win. […]
[…] również inne moje artykuły na temat wina: 1. Przewodnik po różnych rodzajach win. 2. Wszystko o degustacji wina, dla początkujących. 3. Opisuję włoskie białe wina z regionu […]
[…] również do innych artykułów, które mogłyby Ciebie zainteresować: 1. Przewodnik po różnych rodzajach win. 2. Wszystko o degustacji wina, dla początkujących. 3. Opisuję włoskie białe wina z regionu […]